Καρυοθραύστης: Ο Γιώργος Ζιάβρας διευθύνει την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στην αναβίωση του θρυλικού μπαλέτου

Ο Ελληνογερμανός μαέστρος Γιώργος Ζιάβρας, με έδρα του την Κολωνία της Γερμανίας, επιστρέφει για έβδομη συνεχόμενη σεζόν στο πόντιουμ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, για την αναβίωση του κλασικού έργου του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι σε σκηνοθεσία/χορογραφία του Διευθυντή Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνου Ρήγου. Από τις 23 Δεκεμβρίου 2023 μέχρι τις 14 Ιανουαρίου 2024, και για εννέα μοναδικές παραστάσεις στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ.

Ως ένα από τα δημοφιλέστερα μπαλέτα του ρεπερτορίου, ο Καρυοθραύστης με τη συναισθηματική δυναμική της μουσικής του θρυλικού Ρώσου συνθέτη μαγεύει διαχρονικά μικρούς και μεγάλους. Το έργο, βασισμένο στο ομώνυμο παραμύθι του Ε.Τ.Α. Χόφμαν, ακολουθεί την ιστορία της Μαρί-Κλάρας την παραμονή των Χριστουγέννων που ονειρεύεται το αγαπημένο της στολίδι, τον Καρυοθραύστη, να ζωντανεύει και να ταξιδεύει μαζί της σε έναν μαγικό Χριστουγεννιάτικο κόσμο.

Στην αναβίωση του Καρυοθραύστη που θα παρουσιαστεί στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε μουσική διεύθυνση Γιώργου Ζιάβρα, ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Ρήγος, εξελίσσει τη χορογραφία που δημιούργησε για το μπαλέτο της ΕΛΣ το 2021. 

Ο Ρήγος βλέπει το έργο μέσα από τα παιδιά που νιώθουν ότι βρίσκονται στο περιθώριο και είναι αναγκασμένα να δημιουργήσουν τα δικά τους όνειρα σε έναν κόσμο που διέλυσαν οι μεγάλοι. Μέσα από το γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα, η Μαρί-Κλάρα θα ονειρευτεί και θα ταξιδέψει μέσω της φαντασίας της. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο της παράστασης είναι μια πλαστική μινιατούρα μέσα στο δωμάτιο-βιτρίνα και η Μαρί-Κλάρα βλέπει το αληθινό μόνο στην οθόνη της.

Ταυτόχρονα, η ιδιαίτερη ματιά του Γιώργου Ζιάβρα στο αγαπημένο Χριστουγεννιάτικο έργο αντανακλά στην έντονη ψυχοσύνθεση του Τσαϊκόφσκι την περίοδο που συνέθεσε τον Καρυοθραύστη. Μια περίοδο βαθιάς εσωτερικής μάχης με τον εαυτό του, που, όπως εξηγεί ο μαέστρος, είναι εμφανής στη μουσική του προσέγγιση: 

«Ο Τσαϊκόφσκι αμφιταλαντεύεται έντονα μεταξύ της ακραίας χαράς και της βαθιάς θλίψης, σαν να προσπαθεί να επικοινωνήσει δικά του αδιέξοδα, ερωτηματικά, και  μια συνεχόμενη μελαγχολία. Η μουσική καταφέρνει και αναδεικνύει πώς κάτω από την προσποιητή χαρά κρύβεται η θλίψη και το αδιέξοδο. Οι στιγμές ακραίας χαράς καταλήγουν σε ακραίες στιγμές θλίψης, αποκαλύπτοντας ότι ο άνθρωπος που είναι προγραμματισμένος να χαίρεται με το ζόρι, τελικώς θα αναγκαστεί να βρεθεί αντιμέτωπος με την αλήθεια του». 

Η αέναη επανάληψη των μοτίβων, τόσο συνήθης στη Ρωσική μουσική, χτίζει εδώ βήμα το βήμα ένα υπόκωφο αδιέξοδο. Μια σχεδόν εμμονική μελωδική επαναληπτικότητα ορίζει το ασφυκτικό πλαίσιο, μέσα από το οποίο θα ξεπηδήσουν στιγμές λυρικής ειλικρίνειας και υπαρξιακές κραυγές. Ο Τσαϊκόφσκι μετουσιώνει τις σχεδόν μπανάλ συμβάσεις της μπαλετικής τέχνης σε αλλεπάλληλα κομψοτεχνήματα ανεμπόδιστης, αισθαντικής έκφρασης.

«Είναι πάντα μια πρόκληση για τον μαέστρο να προσεγγίσει ερμηνευτικά αυτή τη κατεύθυνση και να αναδείξει όλες τις πτυχές της ιστορίας που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ψυχοσύνθεση του Τσαϊκόφσκι, και το παραμύθι του Χόφμαν», συμπληρώνει ο διακεκριμένος αρχιμουσικός. 

Η ιστορία του Καρυοθραύστη, με τη θρυλική και βαθιά συναισθηματική μουσική του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, καταφέρνει μέχρι και σήμερα να παραμένει επίκαιρη. Η παρουσία του Γιώργου Ζιάβρα στο πόντιουμ υπόσχεται μια νέα και δημιουργική ματιά στο κλασικό έργο, η οποία ισορροπεί ανάμεσα σε μια σύγχρονη αισθητική  και την κλασική παράδοση του μπαλέτου. 

Λίγα Λόγια για τον Γιώργο Ζιάβρα 

Αρχιμουσικός, με έδρα τη Γερμανία, σπούδασε διεύθυνση ορχήστρας με τον Μίχαελ Λούιγκ στη Μουσική Ακαδημία της Κολωνίας, πιάνο στην Αθήνα με την Ελισάβετ Κουναλάκη και στην Κολωνία με τον Βραζιλιάνο Πάουλο Άλβαρες, καθώς και αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. 

Είναι ιδρυτής της CoGNiMUS Collektiv, μιας καλλιτεχνικής πλατφόρμας με δική της ορχήστρα με έδρα την Κολωνία, ενώ ασχολείται ιδιαίτερα με τη σύγχρονη μουσική. Το 2019 συν ίδρυσε το ÉRMA Ensemble. Από το 2017/18 συνεργάζεται με την Εθνική Λυρική Σκηνή ως επισκέπτης μαέστρος, ενώ έχει διευθύνει πολυάριθμα σύνολα σε Ελλάδα και Γερμανία, όπως τη Φιλαρμόνια Νότιας Βεστφαλίας, τη Συμφωνική Ορχήστρα της Κάτω Ρηνανίας, την Ορχήστρα Δωματίου του Πφόρτσχαϊμ, τη Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών, το Ensemble MusikFabrik, τους ΤΕΤΤΤΙΞ, το ERGON Ensemble κ.α. 

Έχει υπάρξει δις υπότροφος (2020 / 2021) του Υπουργείου Πολιτισμού του κρατιδίου NRW της Γερμανίας, ενώ από το 2023 μαζί με το ÉRMA Ensemble, είναι υπότροφος του προγράμματος InSzene - Podium Gegenwart του Deutscher Musikrat. Κατά την διάρκεια της απασχόλησης του στο Θέατρο Κρέφελντ και Μαίνχενγκλαντμπαχ (2020) βραβεύτηκε με το Förderpreis του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής για την καλλιτεχνική αξία και προσφορά του στο θέατρο. 

Πληροφορίες παραστάσεων

Μπαλέτο Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Ο καρυοθραύστης / Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι

23, 24, 28, 30 Δεκεμβρίου 2023 & 3, 4, 5, 6, 14 Ιανουαρίου 2024

Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30) 

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ

Τη σκηνοθεσία, χορογραφία και τα σκηνικά της παράστασης υπογράφει ο Διευθυντής Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος. Για τα κοστούμια ο Ρήγος συνεργάζεται με τους Deux Hommes. Τους φωτισμούς επιμελείται ο Περικλής Μαθιέλλης, η Μαίρη Τσαγκάρη είναι συνεργάτιδα αρχιτέκτονας και τα βίντεο είναι του Βασίλη Κεχαγιά. Την ορχήστρα της ΕΛΣ διευθύνει ο Γιώργος Ζιάβρας. Την Παιδική Χορωδία διευθύνει η Κωνσταντίνα Πιτσιάκου.

Με την Ορχήστρα, τους Α΄ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους και το Corps de ballet της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

*Τα εισιτήρια για όλες τις παραστάσεις έχουν εξαντληθεί

Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής παράστασης

Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος