Paris Opera Ballet: Η ιστορία του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού

Το Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού (Ballet de l'Opéra de Paris) είναι ο παλαιότερος εθνικός θίασος μπαλέτου στον κόσμο και οι ρίζες πολλών Ευρωπαϊκών και διεθνών εταιρειών μπαλέτου εντοπίζονται σ’ αυτό.  Αποτελούσε πάντα αναπόσπαστο κομμάτι της Όπερας του Παρισιού, η οποία ιδρύθηκε το 1669 ως  Ακαδημία της Όπερας (Académie d'Opera), αν και ο θεατρικός χορός δεν αποτελούσε σημαντική συνιστώσα της Όπερας του Παρισιού μέχρι το 1673. Αργότερα μετονομάστηκε σε Académie Royale de Musique (Royal Academy of Music) και τέθηκε υπό την ηγεσία του Jean-Baptiste Lully. Η Όπερα του Παρισιού απέκτησε κατά καιρούς διάφορες επίσημες ονομασίες καθ’ όλη τη διάρκεια της μακράς ιστορίας της. Όμως από το 1994 έχει χαρακτηριστεί ως Εθνική Όπερα του Παρισιού (Paris National Opera). Σήμερα η εταιρεία παρουσιάζει παραστάσεις μπαλέτου κυρίως στο Palais Garnier.

Ιστορία

Το Paris Opera Ballet έχει τις ρίζες του στους χορούς και τις παραδόσεις της βασιλικής αυλής του Λουδοβίκου του 14ου (Louis XIV). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κωμικά μπαλέτα δημιουργημένα από το Μολιέρο σε συνεργασία με καταξιωμένους χορογράφους και συνθέτες όπως οι Pierre Beauchamps και Jean-Baptiste Lully. Το πρώτο ήταν το «Les Fâcheux» που παρουσιάστηκε το 1661 και το πιο σημαντικό το «Le Bourgeois gentilhomme» που παρουσιάστηκε το 1670. Πολλά από αυτά παρουσιάστηκαν επίσης από τον θίασο του Μολιέρου στο δημόσιο Théâtre du Palais-Royal στο Παρίσι, το οποίο αργότερα έγινε ο πρώτος μόνιμος χώρος για τους θιάσους της όπερας και του μπαλέτου.

Το 1661 ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ (Louis XIV) της Γαλλίας ίδρυσε την Académie Royale de Danse (Royal Academy of Dance) στα πλαίσια της προσπάθειας του «να βελτιωθεί η ποιότητα της διδασκαλίας χορού για τις βασιλικές αυλές». Τα μέλη της Ακαδημίας, οι καθηγητές χορού που είχαν επιλεγεί και οι μαθητές τους, συμμετείχαν στη δημιουργία μπαλέτων για το Δικαστήριο, το Μολιέρο και αργότερα την όπερα. Το 1680 ο Pierre Beauchamps έγινε καγκελάριος (διευθυντής) της Académie Royale de Danse.

Στις 28 Ιουνίου 1669 ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ χορήγησε αποκλειστικό προνόμιο στον ποιητή Pierre Perrin προκειμένου να σχηματίσει μια ξεχωριστή ακαδημία για την εκτέλεση της όπερας στα γαλλικά. Η πρώτη παραγωγή της εταιρείας που ιδρύθηκε από τον Perrin, της Académie d'Opera (Ακαδημία της Όπερας), ήταν το έργο «Pomone» που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 3 Μαρτίου 1671 στο Jeu de Paume de la Bouteille και περιείχε χορογραφίες μπαλέτου του Anthoine des Brosses.

Το 1672 ο Jean-Baptiste Lully απέκτησε το προνόμιο του Perrin λαμβάνοντας επίσης νέες επιστολές που περιόριζαν τη συμμετοχή μουσικών και χορευτών από άλλες Γαλλικές εταιρίες. Με τους Anthoine des Brosses και Lully ως χορογράφους και τον Carlo Vigarani ως σκηνογράφο, η εταιρεία του Lully, η οποία ονομαζόταν πλέον Académie Royale de Musique, παρουσίασε την παραγωγή «Les fêtes de l'Amour et de Bacchus» το Νοέμβριο 1672 στο Jeu de Paume de Bequet. Το έργο αυτό αποτελείτο κυρίως από αποσπάσματα από τα πρώην μπαλέτα της βασιλικής αυλής του Lully, τα οποία συνδέθηκαν με νέες «εισόδους» που δημιουργήθηκαν από τον des Brosses. Μια σημαντική διαφορά, όμως, από τα προηγούμενα μπαλέτα του δικαστηρίου ήταν ότι δεν συμμετείχαν πλέον τα μέλη του δικαστηρίου και όλοι οι χορευτές ήταν επαγγελματίες.

Η επόμενη παραγωγή του Lully, «Cadmus et Hermione» (27 Απριλίου 1673), ήταν η πρώτη λυρική τραγωδία (με λιμπρέτο από τον Philippe Quinault) που παρουσιάστηκε στο Jeu de Paume de Béquet και χορογραφήθηκε από τον Anthoine des Brosses. Ο Pierre Beauchamps, ο οποίος είχε συνεργαστεί με τον Μολιέρο στο Palais-Royal, έγινε μέλος της εταιρείας του Lully, τον Ιούνιο του 1673 (όχι πολύ καιρό μετά το θάνατο του Μολιέρου), όταν ο Lully ανέλαβε το Palais-Royal θέατρο, αναγκάζοντας θίασο του Μολιέρου να μετακινηθεί προς το Théâtre Guénégaud. Ο Lully και ο Quinault συνέχισαν να συνεργάζονται για μια σειρά από επιτυχημένες παραγωγές, δημιουργώντας ένα νέο είδος Γαλλικής όπερας στην οποία τα ιντερλούδια χορού διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο στο μουσικό δράμα. Τα μπαλέτα για τα συγκεκριμένα έργα δημιουργήθηκαν από τους Beauchamps, des Brosses και d'Olivet.

Αρχικά, οι χορευτές του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού ήταν όλοι άνδρες. Η Mademoiselle de la Fontaine (1665-1738) έγινε η πρώτη επαγγελματίας μπαλαρίνα του θιάσου όταν χόρεψε στην πρεμιέρα του μπαλέτου «Le Triomphe de l'Amour» του Lully στις 21 Ιανουαρίου 1681. Ο Pierre Beauchamps συνέχισε να συνεργάζεται με τον Lully στην Όπερα του Παρισιού μέχρι το θάνατό του Lully το 1687.

Τον 18ο αιώνα δημιουργήθηκε μια Σχολή Χορού άμεσα συνδεδεμένη με το Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού, το γνωστό σήμερα ως Paris Opera Ballet School ( ή École de Danse de l'Opéra de Paris), το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί το 1713. Οι όπερες των Rameau και αργότερα του Gluck, αποτέλεσαν πρότυπα για τους χορευτές. Ο Jean-Georges Noverre, ένας κορυφαίος ballet master του θιάσου κατά το διάστημα 1776 – 1781, δημιούργησε το μπαλέτο «Les Petits riens» το 1778 με μουσική του Μότσαρτ. Ο Maximilien Gardel ήταν ballet master του θιάσου από το 1781 και συνεργάστηκε με τον αδελφό του Pierre Gardel μετά θάνατο Maximilien το 1787. Ο Pierre Gardel επέζησε από τη Γαλλική Επανάσταση και δημιούργησε μπαλέτα όπως «La Marseillaise»  και «Offrande à la Liberté». Παρέμεινε στη θέση του ballet master μέχρι το 1820 και συνέχισε να εργάζεται μέχρι το 1829.

Το 1820, τον Pierre Gardel διαδέχτηκε, αναλαμβάνοντας τη θέση του ballet master, o Jean-Louis Aumer, ο οποίος δέχθηκε έντονη κριτική για την υπερβολική χρήση παντομίμας παραλείποντας τη χρήση χορογραφίας που επιδίωκε η ερμηνεία ενός συγκεκριμένου χαρακτήρα ή ρόλου. Το 1821 η εταιρεία μετακόμισε σε ένα νέο χώρο, το Salle Le Peletier. Εκεί γεννήθηκε το ρομαντικό μπαλέτο.

Το 1875 η εταιρεία μεταφέρθηκε στο Palais Garnier, όπου και συνεχίζει να βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Η σχολή Paris Opera Ballet School αποτελεί μία από τις πιο διακεκριμένες σχολές κλασικού μπαλέτου στον κόσμο. Χορευτές που εκπαιδεύτηκαν εκεί σημείωσαν ρεκόρ αποσπώντας 18 βραβεία Benois de la Danse από το 1992. Αξιοσημείωτο είναι ότι η Σχολή του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισιού γιόρτασε τα τριακοσιοστά του γενέθλια το 2013.

Χορογράφοι που συνεργάστηκαν με το Paris Opera Ballet και έργα που δημιουργήθηκαν για το Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού

Jean Dauberval: «La Fille mal gardée» (1789).

Pierre Gardel: «Télémaque» (1790), «Psyché» (1793), «Le Jugement de Pâris» (1793), «La Dansomanie» (1800)

Louis Milon: «Les Noces de Gamache» (1801, σε συνεργασία με τον Gardel)

Philippe Taglioni: «La Sylphide» (1832)

Jules Perrot: «Giselle» (1842)

Jean Coralli: «Giselle» (1842)

George Balanchine: «Le Palais de cristal» («Symphony in C») (1947)

Carlo Blasis

Arthur Saint-Léon: «Coppélia» (1870)

Louis Meranté: «Sylvia» (1875)

Serge Lifar: «Les Créatures de Prométhée» (1929), «Icare» (1935), «Istar» (1941), «Suite en blanc» (1943)

Kenneth MacMillan: «Métaboles» (1978), «Les Quatre Saisons» (1978)

Rudolf Nureyev: «Raymonda» (1983), «Swan Lake» («Le Lac des cygnes») (1985)

Maurice Béjart: «Arepo» (1986)

William Forsythe: «In the Middle, Somewhat Elevated» (1987)

Angelin Preljocaj: «Le Parc» (1994), «Annonciation» (1996), «MC/14-22» («Ceci est mon corps») (2004), «Le Songe de Médée» (2004)

Roland Petit: «Notre-Dame-de-Paris» (1965), «Clavigo» (1999)

Χορευτές

Στο Μπαλέτο της Όπερας του Παρισιού υπάρχουν 5 βαθμίδες χορευτών , οι οποίες από την υψηλότερη στη χαμηλότερη είναι:

Danseur Étoile

Premier Danseur

Sujet

Coryphée

Quadrille

Με πληροφορίες από: wikipedia.org