Νεοκλασικό μπαλέτο: Τα χαρακτηριστικά αυτής της μορφής κλασικού μπαλέτου και τα διασημότερα έργα

Το νεοκλασικό μπαλέτο είναι μια μορφή του κλασικού μπαλέτου που αναπτύχθηκε τον 20ο αιώνα με χαρακτηριστικά έργα τα μπαλέτα του George Balanchine (Τζορτζ Μπαλανσίν). Ο όρος νεοκλασικό εμφανίστηκε το 1920 με τα Ρώσικα Μπαλέτα (Ballets Russes) του Sergei Diaghilev (Σεργκέι Ντιάγκιλεφ) ως μια μορφή χορού αντίθετη με τις υπερβολές του ρομαντισμού. Αποτελεί μια μορφή χορού που βασίζεται στην τεχνική του Αυτοκρατορικού Ρωσικού Μπαλέτου του 19ου αιώνα χωρίς την λεπτομερή πλοκή και περίτεχνα σκηνικά διατηρώντας όμως βασικά στοιχεία της τεχνικής του κλασικού μπαλέτου, όπως ο χορός σε pointe.

Πιο συγκεκριμένα, το νεοκλασικό μπαλέτο είναι ένα είδος χορού που εμφανίστηκε στη δεκαετία του 1920 και εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Πολλοί καλλιτέχνες στις αρχές του 1900 άρχισαν να επαναστατούν εναντίον του υπερβολικά δραματοποιημένου στυλ της Ρομαντικής Περιόδου. Έτσι, η τέχνη επέστρεψε σε ένα πιο απλοϊκό στυλ που θυμίζει την Κλασική Περίοδο. Αυτή η καλλιτεχνική τάση έγινε γνωστή ως Νεοκλασικισμός. Ο χορογράφος του μπαλέτου που αποτελεί βασικό εκπρόσωπο αυτής της τάσης στο χορό και της αισθητικής, ήταν ο George Balanchine. Από όταν ήταν παιδί, η σημασία του κλασικισμού τον ακολούθησε κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο φημισμένο Imperial Ballet School (Αυτοκρατορική Σχολή Χορού). Μετά την αποφοίτησή του, ο Balanchine είχε το προνόμιο ως χορογράφος για τα Ballets Russes, να συνεργαστεί με κορυφαίους καλλιτέχνες όπως Picasso, Matisse, Chanel, Debussy, Stravinsky και Prokofiev, που όλοι τους ακολουθούσαν το νεοκλασικισμό. Αντί να απομακρυνθεί από την κλασική του εκπαίδευση, ο Balanchine βασίστηκε στο παραδοσιακό λεξιλόγιο της τεχνικής του μπαλέτου. Ανέπτυξε τις παραδοσιακές κινήσεις του μπαλέτου, δούλεψε με την ταχύτητα και την ελευθερία στις κινήσεις και ενσωμάτωσε νέες κινήσεις που δεν υπήρχαν μέχρι τότε στο μπαλέτο.

Το πρώτο μπαλέτο του George Balanchine με νεοκλασικό στυλ ήταν το Apollon Musegete (Απόλλων Μουσηγέτης) που χορογραφήθηκε το 1928 για τα Ballets Russes με μουσική του Stravinsky. Σε αντίθεση με πολλά από τα μετέπειτα νεοκλασικά του έργα, αυτό το μπαλέτο αφηγείται μια ιστορία, η οποία δείχνει ότι ο Balanchine δεν είχε απομακρυνθεί πλήρως από τη ρομαντική παράδοση. Στη συνέχεια ο Balanchine το αναθεωρούσε συνεχώς καθώς εξελισσόταν το νεοκλασικό του στυλ. Για παράδειγμα, στις νεότερες εκδόσεις του μπαλέτου οι χορευτές φορούν ανάλαφρα λευκά κοστούμια ενώ είναι πιο λιτά τα σκηνικά και οι φωτισμοί. Ο Balanchine μετονόμασε αργότερα αυτό το μπαλέτο σε Apollo. Η αλλαγή στο όνομα του μπαλέτου σε Apollo σηματοδοτεί και την αλλαγή του Balanchine ως χορογράφου. Καθώς το νεοκλασικό στιλ του Balanchine εξελισσόταν, δημιουργούσε περισσότερα μπαλέτα χωρίς μουσική. Τα πιο απλά κοστούμια και σκηνικά έγιναν χαρακτηριστικά των νεοκλασικών μπαλέτων.

Ο Balanchine μετέδωσε το νεοκλασικό του στυλ στις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν έφτασε στη Νέα Υόρκη το 1933 για να δημιουργήσει ένα θίασο μπαλέτου. Αποφάσισε να ιδρύσει μια σχολή, στην οποία θα μπορούσε να εκπαιδεύσει χορευτές με το στυλ που ήθελε. Έτσι η Σχολή Αμερικανικού Μπαλέτου ιδρύθηκε το 1934. Πολλά από τα πιο διάσημα νεοκλασικά μπαλέτα του χορογραφήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη σχολή του. Τελικά δημιούργησε το δικό του θίασο μπαλέτου, το κορυφαίο New York City Ballet, το οποίο ίδρυσε το 1948 και εξακολουθεί να είναι ένας από τους μεγαλύτερος θιάσους του κόσμου. Γνωστά νεοκλασικά μπαλέτα όπως το Concerto Barocco (1941), Four Temperaments (1946), Agon, (1957) και Episodes (1959) όλα χορογραφήθηκαν στη Νέα Υόρκη.

Οι διασημότεροι νεοκλασικοί χορογράφοι και τα κορυφαία έργα τους

George Balanchine

Apollo (1928)

The Prodigal Son (1929)

Serenade (1934)

Concerto Barocco (1941)

Symphony in C (1947)

Agon (1957)

Jewels (1967)

Frederick Ashton

Symphonic Variations (1946)

Cinderella (1948)

Sylvia (1952)

Romeo and Juliet (1956)

Ondine (1958)

La Fille Mal Gardee (1960)

The Dream (1964)

Roland Petit

Le jeune homme et la mort (1946)

Carmen (1949)

Notre-Dame de Paris (1965)

Proust, ou Les intermittences du coeur (1974)

Clavigo (1999)

Kenneth MacMillan

Romeo and Juliet (1965)

Anastasia (1967)

L'histoire de Manon (1974)

Jerome Robbins

Dances at a Gathering (1969)

John Cranko

Onegin (1965)

The Taming of the Shrew (1969)

Serge Lifar

Les Créatures de Prométhée (1929)

Le Spectre de la rose (personal version) (1931)

L'Après-midi d'un faune (personal version) (1935)

Icare (1935)

Istar (1941)

Suite en Blanc (1943)

Με πληροφορίες από: wikipedia.org