The Sleeping Beauty

Η «Ωραία Κοιμωμένη» είναι ένα μπαλέτο που αποτελείται από έναν πρόλογο και τρεις πράξεις. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1890. Τη μουσική του μπαλέτου έγραψε ο Pyotr Tchaikovsky. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1889 και είναι το δεύτερο από τα τρία μπαλέτα του. Το αρχικό σενάριο επινοήθηκε από τον Ivan Vsevolozhsky και βασίζεται στο έργο La Belle au bois dormant του Charles Perrault. Χορογράφος της πρώτης παραγωγής ήταν ο Marius Petipa.

Η πρεμιέρα της παράστασης πραγματοποιήθηκε στο Θέατρο Mariinsky της  Αγίας Πετρούπολης το 1890. Το έργο έγινε ένα από τα διασημότερα μπαλέτα του κλασικού ρεπερτορίου.

Ιστορία του μπαλέτου

Σύνθεση της υπόθεσης

Ο Διευθυντής των Imperial Theatres της Αγίας Πετρούπολης, ο Ivan Vsevolozhsky,  κάλεσε τον Tchaikovsky στις 25 Μαΐου 1888, προκειμένου να συζητήσουν για τη δημιουργία ενός μπαλέτου με θέμα την ιστορία της Νεράιδας. Αργότερα αποφάσισε ότι η υπόθεση του έργου «La Belle au bois dormant» του Charles Perrault  θα αποτελούσε την ιστορία για την οποία ο Tchaikovsky θα συνέθετε τη μουσική για να προκύψει το μπαλέτο. Ο Tchaikovsky δέχθηκε να συνθέσει τη μουσική, παρόλο που γνώριζε ότι η προηγούμενη δουλεία του, το μπαλέτο «Η Λίμνη των Κύκνων», δεν αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό από το κοινό. Το σενάριο του μπαλέτου για το οποίο εργάστηκε ο Tchaikovsky, βασίστηκε στην εκδοχή των Αδελφών Grimm για το έργο «Dornröschen» του Perrault. Σε αυτή την εκδοχή, οι γονείς της Πριγκίπισσας (ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα) κοιμούνται για 100 χρόνια και ξυπνούν για να πραγματοποιηθεί ο γάμος της Πριγκίπισσας με τον Πρίγκιπα. Ωστόσο, ο Vsevolozhsky ενσωμάτωσε στους ήδη υπάρχοντες χαρακτήρες του Perrault και κάποιους άλλους εμπνευσμένους από άλλες ιστορίες, όπως ο Παπουτσωμένος Γάτος και η Κοκκινοσκουφίτσα. Από την άλλη πλευρά, ο Tchaikovsky ήταν στην ευχάριστη θέση να ενημερώσει το Διευθυντή του Imperial Theatre ότι είχε μελετήσει το έργο και είχε την κατάλληλη έμπνευση για να προχωρήσει στη σύνθεση.

Χορογράφος του μπαλέτου ήταν ο Marius Petipa, ο ballet master του Imperial Ballet, ο οποίος έγραψε ένα λεπτομερή κατάλογο των οδηγιών σχετικά με τις μουσικές απαιτήσεις. Ο Tchaikovsky εργάστηκε με γρήγορους ρυθμούς για να ολοκληρώσει το νέο έργο. Ξεκίνησε τα πρωταρχικά σκίτσα το χειμώνα του 1888 και την ενορχήστρωση του έργου στις 30 Μαΐου 1889.

Ιστορικό παρουσίασης του έργου

Πρεμιέρα στην Αγία Πετρούπολη  (παγκόσμια πρεμιέρα)

Ημερομηνία : 15 Ιανουαρίου 1890

Τόπος : Αυτοκρατορικό Θέατρο Mariinsky της Αγίας Πετρούπολης

Balletmaster : Μάριους Πετιπά

Μαέστρος : Riccardo Drigo

Σκηνογράφοι : Henrich Levogt (Πρόλογος), Ivan Andreyev (1η Πράξη), Mikhail Bocharov (1η και 2η Πράξη), Matvey Shishkov (3η Πράξη)

Κοστούμια : Ivan Vsevolozhsky

Πρεμιέρα στη Μόσχα 

Ημερομηνία : 17 Ιανουαρίου 1899

Τόπος : Αυτοκρατορικό Θέατρο Bolshoi  της Μόσχας

Balletmaster : Aleksandr Gorsky

Μαέστρος : Andrey Arends

Σκηνογράφοι : Anatoliy Geltser, Karl Valts (Waltz)

Ρόλοι

Η Βασιλική Αυλή

Ο Βασιλιάς Florestan XIV (King Florestan XIV)

Η Βασίλισσα (Queen)

Η Πριγκίπισσα Aurora, η κόρη τους (Princess Aurora)

Catalabutte, ο υπεύθυνος για τις εκδηλώσεις

Αυλικοί, υπηρέτες

Οι νεράιδες

Candide (Candor)

Coulante, Fleur de Farine

Miettes qui tombent

Canari qui Chante

Violente

The Lilac Fairy

Carabosse

Ο Gold, Silver, Sapphire και νεράιδες Diamond

Οι τέσσερις Μνηστήρες

Πρίγκιπας Cheri

Πρίγκιπας Charmant

Πρίγκιπας Fortune

Πρίγκιπας Fleur de pois

Το περιβάλλον του Πρίγκιπα

Πρίγκιπας Désiré (Florimund)

Gallifron, ο δάσκαλος του Πρίγκιπα Désiré

Φίλοι του Πρίγκιπα, δούκισσες, βαρόνες, κοντέσες και marchionesses

Χαρακτήρες από Παραμύθια

Παπουτσωμένος Γάτος

 Άσπρη Γάτα

Πριγκίπισσα Florine

Bluebird

Κοκκινοσκουφίτσα

Κακός Λύκος

Hop-o'-My-Thumb, τα αδέλφια του και ο Δράκος

Σύνοψη

Πρόλογος

Ο βασιλιάς Florestan XIV διοργανώνει μια λαμπρή τελετή βάπτισης προς τιμήν της γέννησης της κόρης του, η οποία θα ονομαζόταν Πριγκίπισσα Aurora (Πριγκίπισσα Αυγή). Μια συνοδεία από έξι νεράιδες καλούνται να βαπτίσουν την Πριγκίπισσα και να γίνουν οι νονές του παιδιού. Είναι η νεράιδα Candide, η νεράιδα Coulante, η νεράιδα Miettes, η νεράιδα Canari, η νεράιδα Violente και - η σημαντικότερη- η νεράιδα Lilac, η οποία καταφτάνει τελευταία (τα ονόματα των νεραϊδών και τα δώρα τους ποικίλλουν ανάλογα με την παραγωγή). Οι νεράιδες χαρίζουν στην Πριγκίπισσα την εντιμότητα, τη χάρη, την ευημερία, το τραγούδι και τη γενναιοδωρία. Ο εορτασμός διακόπτεται από την άφιξη της κακοπροαίρετης νεράιδας Carabosse, η οποία είναι έξαλλη που ο βασιλιάς δεν την κάλεσε στην τελετή. Ο βασιλιάς και η βασίλισσα αρχίζουν να ανησυχούν και ο υπεύθυνος της τελετής, ο Catallabutte, παρεμβαίνει και προσπαθεί να απομακρύνει την Carabosse. Τότε εκείνη σχίζει την μακριά περούκα του γελώντας. Με φθόνο και οργή, η Carabosse ανακοινώνει την κατάρα της για την Πριγκίπισσα Aurora: στα δέκατα έκτα γενέθλιά της θα τρυπήσει το δάχτυλο της και θα πεθάνει.  Ευτυχώς όμως η νεράιδα Lilac δεν έχει δώσει ακόμα το δώρο της στην Πριγκίπισσα. Παραδέχεται πως η δύναμη της Carabosse είναι τεράστια και δεν μπορεί να αναστρέψει πλήρως την κατάρα. Ωστόσο, δηλώνει, πως μολονότι η Πριγκίπισσα πράγματι θα τρυπήσει το δάχτυλό της, δεν θα πεθάνει, αλλά θα κοιμηθεί για 100 χρόνια μέχρι να ξυπνήσει από το φιλί ενός πρίγκιπα. Η Carabosse αναχωρεί, η αυλαία πέφτει και οι καλές νεράιδες περιβάλλουν την κούνια του παιδιού.

1η Πράξη

Είναι τα 16α γενέθλια της Πριγκίπισσας Aurora. Οι εορτασμοί είναι ήδη σε εξέλιξη: η ατμόσφαιρα είναι γιορτινή, οι χωρικοί χορεύουν βαλς κρατώντας γιρλάντες. Υπάρχουν γυναίκες που πλέκουν κοντά: Ο Catallabutte δίνει την εντολή να οδηγηθούν στη φυλακή μήπως οι βελόνες τους προκαλέσουν κακό, ακολουθώντας τις διαταγές του βασιλιά. Ο βασιλιάς θυμωμένος συμφωνεί. Στη συνέχεια καταφτάνουν οι 4 πρίγκιπες και οι γυναίκες χάνονται μέσα στους πανηγυρισμούς. Η Πριγκίπισσα Aurora υποδέχεται τους τέσσερις μνηστήρες προσφέροντας τους εκλεκτά τριαντάφυλλα. Μετά από λίγο, στην Aurora παρουσιάζεται με ένα κοντάρι ένα αντικείμενο ως δώρο που δεν έχει ξαναδεί από την μεταμφιεσμένη Carabosse. Παρά τις προειδοποιήσεις της μητέρας και του πατέρα της, χορεύει μ’ αυτό χωρίς να προσέχει, κατά λάθος τρυπιέται και λιποθυμά. Αμέσως θριαμβευτικά η Carabosse αποκαλύπτει το αληθινό της πρόσωπο και εξαφανίζεται πριν οι πρίγκιπες προλάβουν να την συντρίψουν. Οι πρίγκιπες και οι συνοδοί τους αναχωρούν για τις πατρίδες τους φοβισμένοι. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή εμφανίζεται η Νεράιδα Lilac, όπως είχε υποσχεθεί.  Υπενθυμίζει στο Βασιλιά, τη Βασίλισσα και τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους το δώρο της- η Aurora δεν θα πεθάνει, αλλά απλά κοιμάται. Έπειτα κάνει μάγια και ολόκληρο το βασίλειο πέφτει σε λήθαργο ώστε να ξυπνήσει μόνο όταν ξυπνήσει και η Aurora.

2η Πράξη

Εκατό χρόνια αργότερα, ο Πρίγκιπας Florimund (στην αρχική παραγωγή λεγόταν Désiré) βρίσκεται σε μια γιορτή κυνηγιού με τους συντρόφους του. Δεν είναι ευχαριστημένος και ζητά να μείνει μόνος του. Έτσι οι σύντροφοι του αποχωρούν και το κυνήγι σταματά. Ξαφνικά, ο  Florimund βλέπει την Νεράιδα Lilac, η οποία του παρουσιάζει μέσα σ’ ένα όραμα την Πριγκίπισσα Aurora και εκείνος μαγεύεται από την ομορφιά της. Ο Πρίγκιπας παρακαλεί την Νεράιδα Lilac να τον οδηγήσει για να δει την Aurora. Έτσι ο Πρίγκιπας ανακαλύπτει το κάστρο, το οποίο πλέον έχει καλυφθεί από μεγάλου πάχους αμπέλια. Εκεί πρέπει πρώτα να νικήσει την Carabosse. Έπειτα ο Πρίγκιπας μπαίνει μέσα στο κάστρο, βρίσκει την Aurora και την ξυπνά με ένα φιλί. Μαζί της ξυπνάει ολόκληρο το βασίλειο. Ο Πρίγκιπας δηλώνει πως είναι ερωτευμένος με την Aurora και της προτείνει να παντρευτούν. Ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα χαρούμενοι δίνουν τις ευλογίες τους στο ζευγάρι.

3η Πράξη

Γίνονται οι προετοιμασίες για τον γάμο. Την ημέρα των εκδηλώσεων είναι καλεσμένες διάφορες νεράιδες. Αυτές είναι οι νεράιδες που θα ευλογήσουν το γάμο - η Χρυσή Νεράιδα, η Ασημένια Νεράιδα, η Ζαφειρένια Νεράιδα και η Διαμαντένια Νεράιδα. Καταφτάνει και η Νεράιδα Lilac. Επίσης καλεσμένοι είναι και πολλοί χαρακτήρες από παραμύθια. Οι τέσσερις νεράιδες των μετάλλων και πολύτιμων λίθων χορεύουν ένα Pas de Quatre. Μετά χορεύει ο Παπουτσωμένος Γάτος με την Άσπρη Γάτα. Ακολουθεί ένα pas de deux του Bluebird με την Πριγκίπισσα Florine και ένας χορός της Κοκκινοσκουφίτσας με τον κακό Λύκο. Έπεται μια Sarabande (που συνήθως παραλείπεται), ένα pas de deux της Aurora με τον Florimund και τέλος μια μαζούρκα. Ο Πρίγκιπας και η Πριγκίπισσα είναι παντρεμένοι και η Νεράιδα Lilac ευλογεί το γάμο τους. Το μπαλέτο τελειώνει με όλους τους χαρακτήρες να σχηματίζουν ένα τόξο περιβάλλοντας το ζευγάρι.

Σχετικά Links

http://en.wikipedia.org/wiki/The_Sleeping_Beauty_(ballet)

http://www.nureyev.org/rudolf-nureyev-choreographies/rudolf-nureyev-the-sleeping-beauty-petipa

Πηγή πληροφοριών: Wikipedia.org