Yuri Grigorovich: Ένας θρύλος του μπαλέτου - H καριέρα στο χορό, οι διάσημες παραγωγές του και τα βραβεία

Ο Γιούρι Γκριγκορόβιτς (Yuri Grigorovich) είναι από τους σπουδαιότερους Ρώσους χορογράφους στην ιστορία του μπαλέτου. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του ρωσικού μπαλέτου και αποτελεί έναν από τους κορυφαίους δασκάλους χορού και χορογράφους. Έχει λάβει πάρα πολλά βραβεία και τιμητικές διακρίσεις κατά τη διάρκεια της πολυετούς καριέρας του. Το 1973 έλαβε το βραβείο του Καλλιτέχνη του Λαού της ΕΣΣΔ. Επίσης για 30 χρόνια ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Bolshoi Theatre, με το όποιο συνεχίζει να συνεργάζεται μέχρι σήμερα. Τα έργα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του κλασικού ρεπερτορίου του Μπαλέτου Μπολσόι.

Ο Yuri Grigorovich γεννήθηκε 2 Ιανουαρίου 1927 στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας. Η οικογένεια του συνδεόταν με το Αυτοκρατορικό Ρώσικο Μπαλέτο. Αποφοίτησε από τη Χορογραφική Σχολή του Λένινγκραντ το 1946 και χόρευε ως σολίστ με το Μπαλέτο Kirov για 18 χρόνια. Οι παραγωγές του "The Stone Flower" σε μουσική Sergey Prokofiev (1957) και "The Legend of Love" (1961) ανέδειξαν το ταλέντο του ως χορογράφος. Από το 1964 ξεκίνησε να συνεργάζεται με το Θέατρο Μπολσόι, όπου θα εργαζόταν ως καλλιτεχνικός διευθυντής μέχρι το 1995. Οι πιο διάσημες παραγωγές του για το Μπαλέτο Μπολσόι ήταν τα μπαλέτα Καρυοθραύστης (1966), Σπάρτακος (1967) και Ιβάν ο Τρομερός (1975). Επίσης παρουσίασε μια δική του παραγωγή του μπαλέτου Λίμνη του Κύκνου με ευτυχισμένο τέλος το 1984. Το Θέατρο Μπολσόι με επικεφαλής τον Γιούρι Γκριγκορόβιτς πραγματοποίησε διεθνείς περιοδείες για περισσότερες από 90 φορές.

Τα μπαλέτα του Γιούρι Γκριγκορόβιτς για το Θέατρο Μπολσόι απέκτησαν παγκόσμια φήμη. Μεταξύ αυτών είναι "Ο Καρυοθραύστης" σε μουσική Tchaikovsky (1966), "Σπάρτακος" σε μουσική του Khachaturian (1968), "Ιβάν ο τρομερός" σε μουσική του Prokofiev (1975), "Angara" σε μουσική του Eshpay (1976), "Ρωμαίος και Ιουλιέτα" σε μουσική του Prokofiev ( 1979, 2010), "Η Χρυσή Εποχή" σε μουσική του Shostakovich (1982, 2006). Επίσης χορογράφησε επίσης νέες εκδόσεις αριστουργημάτων του παρελθόντος όπως "Η Ωραία Κοιμωμένη" (1963, 1973, 2011) και "Η Λίμνη των Κύκνων" (1969, 2001) σε μουσική του Tchaikovsky, "Ραϋμόντα" σε μουσική του A. Glazunov (1984, 2003), "Η Μπαγιαντέρα" (1991) και "Δον Κιχώτης" (1994) σε μουσική του Minkus, "Ζιζέλ" (1987) και "Ο Κουρσάρος" (1994) σε μουσική του A. Adam.

Το 1995 αποχώρησε από το Θέατρο Μπολσόι. Δημιούργησε χορογραφίες για πολλούς άλλους θιάσους μπαλέτου στη Ρωσία πριν εγκατασταθεί στο Κρασνοντάρ, όπου ίδρυσε το δικό του θίασο μπαλέτου. 

Ο Γκρίγκοροβιτς ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής σε διάφορους διεθνείς διαγωνισμούς κλασικού μπαλέτου. Μετά το θάνατο της συζύγου του, της μεγάλης μπαλαρίνας Ναταλία Bessmertnova, στις 19 Φεβρουαρίου 2008, του δόθηκε η ευκαιρία να επιστρέψει στους Μπολσόι ξανά υπό την ιδιότητα του ballet master και χορογράφου.

Έχει παρουσιάσει τα έργα του σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο όπως και στην Ελλάδα. 

Βραβεία και Τιμητικές Διακρίσεις

1957: Τιμώμενος Καλλιτέχνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας RSFSR

1957: Μετάλλιο «Στον Εορτασμό της 250ης Επετείου του Λένινγκραντ»

1959: Τάγμα της επιστήμης και της τέχνης της Αιγύπτου

1966: Καλλιτέχνης του Λαού της Ρωσικής Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας RSFSR

1969: Βραβείο Sergei Diaghilev της Ακαδημίας Χορού του Παρισιού (Paris Academy of Dance)

1970: Ιωβηλαίο μετάλλιο «Για Προσφορά Εργασίας. Προς τιμήν της 100ης επετείου από τη γέννηση του Vladimir Ilyich Lenin»

1970: Βραβείο Lenin

1973: Καλλιτέχνης του Λαού της ΕΣΣΔ

1976: Τάγμα του Lenin

1977: Τάγμα των Αγίων Κύριλλου και Μεθόδιου, 1η κατηγορία (Βουλγαρία)

1977: Κρατικό Βραβείο της ΕΣΣΔ 

1977: Μετάλλιο «100 χρόνια από την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την Οθωμανική Σκλαβιά»

1980: Επίτιμος Δημότης της Βάρνας

1981: Τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης

1981: Καλλιτέχνης του Λαού της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του  Ουζμπεκιστάν (Uzbek SSR)

1983: Κρατικό Βραβείο της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του  Ουζμπεκιστάν (Uzbek SSR)

1985: Κρατικό Βραβείο της ΕΣΣΔ για τη δημιουργία καλλιτεχνικών και αθλητικών προγραμμάτων του XII World Youth and Student Festival στο  Λουζνικί της Μόσχας

1986: Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας

1986: Τάγμα του Lenin

1987: Τάγμα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, 1η κατηγορία

1995: Τιμημένος Καλλιτέχνης του Καζακστάν

1996: Καλλιτέχνης του Λαού της Δημοκρατίας του Μπασκορτοστάν

1997: Μετάλλιο Vaslav Nijinsky (Υπουργείο Πολιτισμού της Πολωνίας)

2001: Τάγμα των Τεχνών «Amber Cross», το σπουδαιότερο βραβείο της Ρώσικης Ακαδημίας Τεχνών και μουσικών παραστάσεων

2002: Τάγμα Τιμής για την Πατρίδα, 3η κατηγορία για την εξαιρετική συμβολή του στην ανάπτυξη της χορογραφικής τέχνης

2002: «Badge poshani» (Τιμητική Διάκριση), το σπουδαιότερο βραβείο του δημάρχου του Κιέβου

2002: Μετάλλιο «370 χρόνια της Γιακουτία στη Ρωσία»

2002: Βραβείο Fyodor Volkov για τη συμβολή του στην τέχνη του θεάτρου της Ρώσικης Ομοσπονδίας

2003: Εθνικό Βραβείο Θεάτρου «Χρυσή Μάσκα» («Golden Mask») στην κατηγορία «Για την τιμή και την αξιοπρέπεια» 

2003: Μετάλλιο της «πολιτικής αρετής» της Δημοκρατίας της Σάχα (Γιακουτία)

2003: Μετάλλιο του «Ήρωα της Εργασίας του Κουμπάν» (περιοχή Κρασνοντάρ)

2004: Τάγμα της Τιμής (Ουκρανία), 3η κατηγορία

2004: Μετάλλιο της Εθνικής Όπερας της Ουκρανίας για την 100η επέτειο του  Serge Lifar

2004: Μετάλλιο της Τιμής του Υπουργείου Πολιτισμού και των Τεχνών «για την προσωπική συμβολή του στην ανάπτυξη της τέχνης»

2005: Το σπουδαιότερο θεατρικό βραβείο της Αγίας Πετρούπολης «Gold soffit»

2005: Τάγμα Dostyk

2006: Βραβείο «Russian National Olympus» στην κατηγορία «Man epoch», μετάλλιο «Για την τιμή και την ανδρεία»

2006: Βραβείο Ludvig Nobel 

2007: Τάγμα της Τιμής για την Πατρίδα, 2η κατηγορία για την εξαιρετική συμβολή στην ανάπτυξη της εγχώριας και διεθνούς χορογραφικής τέχνης

2007: Τάγμα Francisc Skorina

2008: Ovation

2009: Μετάλλιο της Τιμής (Αρμενία)

2011: Τάγμα της Τιμής για την Πατρίδα, 1η κατηγορία

Με πληροφορίες από: wikipedia.org, bolshoi.ru